"We have never been so connected, we have never felt so alone"

Co dzieje się gdy jesteśmy atakowani lub krytykowani przez bliskie dla nas osoby i dlaczego sami to robimy? Atakowanie to konkretne zachowania takie jak np. obwinianie, krytykowanie, formułowanie zarzutów, obarczanie odpowiedzialnością za swoje emocje/ problemy, czasem wykrzykiwanie braku satysfakcji itd. Jeśli dzieje się tak często w naszym dzieciństwie, najprawdopodobniej „poradzimy sobie” poprzez uznanie, że rzeczywiście to „ja robię coś nie tak, skoro moi rodzice tak mnie traktują”. Dziecko nie ma samo z siebie możliwości pełnego obronienia się, dlatego atakowanie może zostać uwewnętrznione i w późniejszym życiu możemy sami „się atakować” lub mieć tendencję do krytykowania innych. Wiele osób, które tego doświadczyły w dzieciństwie jest bardzo krytycznych wobec siebie przy najmniejszych problemach życiowych, porażkach dnia codziennego. Takie osoby wchodzą w kolejne etapy życia, spodziewając się kolejnych tego typu doświadczeń, mogą więc biernie reagować, gdy bliscy ich ranią, albo same ranią krytyką lub obwinianiem. Problem obwiniania czasem łatwiej zobaczyć jeśli jesteśmy w związku i te zachowania są powtarzalne/mają charakter tendencyjny ze strony jednego bądź obojga partnerów. Według dr Sue Johnson kiedy partnerzy pozostają w cierpieniu, para może zacząć „radzić sobie” z problemami poprzez stworzenie specyficznego wzorca interakcji, który sam w sobie jest destrukcyjny i sprawia, że partnerzy oddalają się od siebie. Jednym z takich wzorców jest „szukanie winnego”- im więcej jeden partner obwinia, tym bardziej drugi kontratakuje/obwinia lub się wycofuje. Mimo, iż wszyscy czasami wpadamy w takie pułapki, to jeśli czujemy się w relacji bezpiecznie, jesteśmy w stanie z niej wyjść, dać sobie nawzajem, to czego potrzebujemy, naprawić szkody i być dla siebie wsparciem. Jeśli natomiast w takim wzorcu utkniemy, konsekwencje bywają porażające. W relacji ze sobą dominują wtedy takie zjawiska jak niska samoocena, nadmiarowe napięcie, wrogość (często na siebie), frustracja, poczucie winy, wstyd, rozczarowanie, a nawet poczucie krzywdy i zagrożenia. Jeśli problem ten dotyczy pary, konsekwentny brak satysfakcji w związku, coraz słabsza zdolność do konstruktywnego komunikowania się ze sobą, wrogie oddalenie od siebie oraz cierpienie obu stron może nawet doprowadzić do rozpadu relacji. Co ważne, często obie strony gorzej myślą o sobie – zaczynają z czasem widzieć siebie jak „potwora, który chce za dużo” lub jako ”kogoś niewystarczającego” a nawet obraz siebie w obszarze męskości/kobiecości może ulec degradacji. Dlaczego obwinianie staje się pułapką, z której tak trudno wyjść? W wyjaśnieniu tego zjawiska na pomoc przychodzi nam nowoczesna teoria więzi. Otóż badania nad więzią pokazują, że nasz styl przywiązania wpływa na wybierane sposobów radzenia sobie z problemami. Spory procent z nas w obliczu poważnych problemów, doświadcza zalewu emocji, które popychają do działania. Osobom takim wydaje się, że „motywują” siebie lub drugą stronę do zmiany. Obwinianie/atakowanie oczywiście służy też do rozładowania trudnego do wytrzymania napięcia ale przede wszystkim jest protestem przeciwko pogorszeniu relacji. Tak więc trudno przestać robić to, skoro nadal zależy nam na naprawianiu relacji. Z drugiej strony, niektórzy z nas w obliczu problemów mają tendencję do dystansowania się do własnych doświadczeń, „chłodzenia” emocji lub odsuwania się od bliskiej osoby, jeśli problem jest relacyjny. Gdy taka osoba jest obwiniana przez partnera, ma tendencję do minimalizowania konfliktu, „tworzenia muru”, jednocześnie przeżywając bezradność i rozczarowanie. Ten nieświadomy sposób radzenia sobie ma na celu zarówno uspokajanie siebie jak i utrzymanie relacji. Tak więc trudno zachować się inaczej w obliczy krytyki/obwiniania, jeśli chcemy relacje zachować. Ten sposób w rzeczywistości dużo „kosztuje” emocjonalnie i oczywiście nie pomaga relacji, a napięcie musi często być rozładowane na zewnątrz (alkohol, media społecznościowe itd.) Wiele elementów pracy nad sobą może pomóc w wydobywaniu się z pułapki atakowania (się), takich jak np. praca nad regulacją emocjonalną, uczenie się samouspokajania, stawiania granic, ćwiczenie asertywnej komunikacji własnego zdania/potrzeb, wyrażania niezadowolenia bez obwiniania. Pierwszym krokiem jest jednak samoobserwacja destrukcyjnych wzorców w relacji ze sobą i/lub w relacjach z innymi, a następnie próba ich zrozumienia i poszukiwanie nowych wzorców, które mogłyby je zastąpić. Na koniec, pamiętajmy, że to szukanie winnego jest Twoim wrogiem i wrogiem Twoich relacji z innymi. Wieslaw Kaminski

What happens when we are verbally attacked or criticized by those close to us, and why do we do it ourselves? Attacking may come in many forms, such as criticizing, making allegations, blaming others for your emotions/problems etc. If we experience it in our childhood, we will likely "handle it" by recognizing that it is indeed "me" being defective and doing something wrong if my parents treat me like that." The child does not have the ability to fully protect itself, so the attack will likely be internalized and later in life we ​​may devalue ourselves or have a tendency to mistreat others. Many people who experienced this in childhood are very critical of themselves with the smallest life issues and everyday failures. Such people enter the subsequent stages of life vulnerable to similar experience, so they may react passively when loved ones hurt them, or paradoxically, they hurt others with criticism or blaming. The problem of blaming is sometimes easier to notice if we are in a relationship and these behaviours are repetitive on the part of one or both partners. According to Dr Sue Johnson, when partners remain in distress, a couple can begin to "manage" their issues by creating a specific pattern of interaction that is itself destructive and causes partners to distance themselves from each other. One of those patterns is "find the bad guy" - the more one partner blames, the more the other counters or goes numb. Although we all fall into such traps sometimes, if we feel secure in the relationship, we are able to get out of it, repair the damage and meet each other’s needs. However, if we get stuck in the pattern, the consequences can be devastating. The relation with self is then dominated by low self-esteem, excessive tension, anger (often at oneself), frustration, guilt, shame, disappointment. If the problem is relational, the resulting dissatisfaction in the relationship, the increasing inability to communicate constructively with each other, growing distance from each other, and the suffering of both can even lead to the relationship breakup. Importantly enough, over time both partners begin to perceive themselves more negatively, as being “not enough" or "too needy" to the extent that the self-image in terms of ​​masculinity/femininity can be degraded. Why does blaming become a trap that is so hard to get out of? In explaining this phenomenon, the modern theory of attachment comes to our aid. Well, research on attachment shows that our attachment style affects the ways we choose to deal with problems. A large number of adults, when faced with serious problems, experience a flood of emotions that push them to action. Such people seem to "motivate" themselves or the other party to change. Blaming/attacking, of course, also serves to relieve unbearable tension, but above all it is a protest against the deterioration of the relationship. In other words, it's hard to stop doing that when we still want to fix the relationship. On the other hand, other people, when faced with problems, tend to distance themselves from their own experience by "cooling down" emotions or to distance themselves from a loved one if the problem is relational. When such a person is blamed by a partner, they tend to minimize the conflict, "creating a wall", while experiencing helplessness and disappointment on the inside. This unconscious way of coping is intended to both soothe oneself and maintain the relationship. So it's hard to behave differently in the face of criticism/blame if we want to preserve the relationship even though this way can be emotionally draining and obviously doesn't help the relationship while the tension is often vented externally (alcohol, social media, etc.)  Many elements of self-work can help in getting out of the trap of attacking (oneself), such as working on emotional regulation, learning to self-soothe, set boundaries, complain without blaming, practicing assertive communication of one's own needs, etc. The first step, however, is tracking and recognizing destructive patterns in relation with oneself and/or in relation with others before looking for new ways to replace the old ones. Above all, blaming/attacking is “the bad guy”, not you and not your partner. Wieslaw Kaminski

Það er okkur mikil ánægja að bjóða Alís Yngvason velkomna í hóp meðferðaraðila Lausnarinnar. Alís Yngvason starfaði eftir útskrift 2003 um árabil hjá LSH sem iðjuþjálfi á ýmsum deildum og fjölbreyttum verkefnum þessarar stærstu heilbrigðisstofnunarinnar landsins. Stór hluti starfs hennar fólst í meðferð á álagseinkennum sjúklinga, bæði vegna vinnu og sjúkdóma. Árið 2012 flutti hún til Kölnar í Þýskalandi þar sem hún starfaði á öldrunardeild St. Marien sjúkrahússins og lauk einnig mastersnámi við Bucks University í Englandi í jákvæðri sálfræði. Sérstakar áherslur: Áherslur á notkun núvitundar, sjálfsmildi og notkun verkfæra jákvæðrar sálfræði. Kvíða- og streitustjórnun, einstaklings- og parameðferð, hugræna atferlismeðferð og hverskonar sjálfsrækt. Námskeiðahald svo sem í núvitund og sjálfsmildi. Sérstök áhersla hennar er á að nota sjálfsmildi sem tæki til álagsstjórnunar og að koma í veg fyrir kulnun í starfi (Burnout prevention). Alís býður upp á dags daglega upp á fjarviðtöl en verður á Íslandi til 12. október og er með viðtöl í Ármúlanum þangað til.

Mikil umræða er um þessar mundir um varnir gegn covid og sitt sýnist hverjum eins og gjarnan er og flestir eru sammála sjálfum sér. Sjálfur á ég unga systurdóttir sem er með bælt ónæmiskerfi og því hafa systir mín og mágur eðlilega farið verulega varlega síðustu 20 mánuðina og mæta sjaldnast þegar við systkinin hittumst til að taka ekki neina áhættu varðandi heilsu litlu telpunnar sinnar. Þau eins og allir aðrir sem glíma við bælt ónæmiskerfi eiga sér fáar óskir heitari en að ónæmiskerfið virki. Bólusetningar og öll umræða um hvort það sé gagnlegt eða ekki snýst um hvort ónæmiskerfið okkar nær að verjast þeim árásum sem lífið býður okkur uppá. Ég er ekki menntaður í ónæmisfræðum og ætla því ekki að tjá mig um bólusetningar enda myndi það ekki gagnast nokkrum lifandi manni. Rannsóknir undanfarinna ára hafa sýnt að jákvæðni byggir upp ónæmiskerfi líkamans og neikvæðni brýtur niður ónæmiskerfið. Fjöldinn allur af þeim sem veikjast alvarlega og fá sterka lyfjameðferðir sitja uppi með mjög laskað ónæmiskerfi sem oft á tíðum verður banamein viðkomandi. Fyrir mann sem vinnur við félagsvísindi og hefur paravinnu sem aðalstarf tekur það ekki nema örskot að tengja umræðu um ónæmiskerfi líkamans við ónæmiskerfi parsambanda. Öll parsambönd eru samrunni tveggja lifandi einstaklinga og þar með hefur sú lífvera sitt eigið sjálfstæða ónæmiskerfi. Sum sambönd hafa sterkt ónæmiskerfi og sum hafa veikt kerfi. Í parsamböndum gildir því að jákvæðni í garð sambandsins og þar með talið líf makans og samskipti við upprunafjölskyldu makans hafa mikla þýðingu varðandi ónæmiskerfi sambandsins. Rannsóknir Gottman Institute i BNA sýna að 80% parsambanda sem slitna gera það vegna slaks ónæmiskerfis sambandsins. Og þar hefur parið allt með málið að gera, ólíkt því þegar einstaklingar hafa bælt ónæmiskerfi vegna fyrri veikinda eða eru fædd með bælt ónæmiskerfi eins og litla frænka mín. Mig langar að gefa lesendum mínum innsýn inn í raunverulegt samtal mitt við raunverulegt par. Þar sem við búum í afar litlu samfélagi og gríðarlega mikilvægt að skjólstæðingar sem leita til fagaðila njóti fulls trúnaðar tek ég mér talsvert skáldaleyfi í frásögninni. Ég læt parið heita Huldu og Stefán en að sjálfsögðu eru það ekki rétt nöfn þeirra og eru ekki endilega gagnkynhneigt par. Ég gríp hér niður í frásögn samtalsins þegar ég hef spurt þau hvort þau ætli sér að vera saman : Stefán varð hálf pirraður út í spurninguna og fannst það að þau væru komin til mín í samtalsmeðferð besta sönnun þess að þau ætla að vera saman. Ég bað hann að hafa þolinmæði með mér og segja mér af hverju hann vildi verða gamall með Huldu. Hann sagði að bragði það væri vegna þess að hann elskaði hana. Það svar kom mér ekki á óvart en ég átti aðra spurningu fyrir hann. Spurningu sem er gríðarlega mikilvægt að vita svarið við og samt eiga svo margir erfitt með að svara. Ég spyr hann af hverju hann elski hana. Hann verður vandræðalegur og ég sé á svip Huldu að henni finnst þögnin óþarflega löng. Ég þóttist viss um að hann elskar Huldu sína en átta mig líka á svipstundu á að hann var ekki vanur að koma orðum að þeirri tilfinningu. Hann endaði með að stama upp úr sér “bara, hún er æðisleg”. Þar sem þessi spurning er svo mikilvæg gaf ég honum þetta ekki eftir og spurði “hvað er svona æðislegt við hana?” Hann svaraði að bragði “bara allt” og ég greip þann bolta á lofti og sagði “þá er nú ekki erfitt fyrir þig að nefna bara þrjú atriði sem gera hana svona einstaka”. Auglitið sem hann sendi mér var ekki aðdáun en hann reyndi þó ekki að múta mér til að þurfa ekki að svara eins og ég hef stundum á tilfinningunni að karlmenn vilji gera. Að lokum fékk ég upp úr honum að Hulda er einstök mamma, dugleg og mjög skemmtileg. Þegar við héldum áfram að ræða þetta fór að flæða upp úr honum alls konar hlutir sem gera Huldu einstaka. Andrúmið í viðtalsherberginu hafði stórlega breyst til hins betra og ég enda þennan hluta samtals okkar Stefáns á að spyrja hann hvernig honum liði þegar hann væri að segja mér hvað hann elskar Huldu sína mikið. Hann er orðin meir og ég sé að það er talsverð vökvasöfnun í augum hans. Hann horfir á hana með tárvotum augum og segir mér að honum líði ótrúlega vel að segja þetta og ég sé á tárunum sem trítla niður kinnar Huldu að henni finnst líka mjög gott að heyra þetta. Ég sný mér því til hennar og spyr hana “Er hann duglegur að segja þér þetta?” Svarið kom ekki á óvart “Nei - ég held bara að hann hafi aldrei sagt mér þetta fyrr”. Stefán er núna farin að brynna músum og segir við sjálfan sig “maður er bara ekki í lagi”. Þegar ég spyr Huldu á hún auðveldara með að segja mér af hverju hún elski Stefán og ég fæ að heyra að hann sé ekki bara útlitið, það sé svo margir þættir sem gera hann frábæran. Hann sé frábær maður, frábær pabbi, traustur og veiti henni svo mikið öryggi. Á þessum tímapunkti er ég sjálfur farinn að tárast, ekki vegna þess að ég sé svona hissa á svörum þeirra, heldur vegna þess að skynja tenginguna sem er að verða á milli þeirra. Óafvitandi hafa þau brúað heilmikla gjá sem var á milli þeirra. Það hafði ekkert breyst hjá þeim annað en að undirliggjandi tilfinningar fengu farveg upp á yfirborðið. Þessi stutta frásögn er dæmi um par sem er að styrkja ónæmiskerfið sitt. Öll pör lenda í einhverjum vandræðum í ferlinu við að byggja framtíð. Þau pör sem lifa af slíkt áreiti eiga það sameiginlegt að búa við gott ónæmiskerfi. Það er byggt með því að minna sig á kosti og gæði makans og játa þá tilfinningu upphátt fyrir hvort annað. Slík tjáning gerir makann ekki fullkomin(n) heldur breytir afstöðu þinni til makans. Ekkert okkar veit hvernig covid mun þróast og við getum haft alls konar skoðun á því hvernig við eigum að takast á við veiruna. Ég minni samt á að ekkert okkar veit heldur hvernig sambandið okkar við makann mun þróast en þar höfum við allt um málið að segja. Ég legg því til að allir sem eru svo heppnir að vera í parsambandi keppist að því að styrkja ónæmiskerfi sambandsins. Theodór Francis Birgisson klínískur félagsráðgjafi

Í október auglýstum við eftir nýjum starfsmönnum til að svar aukinni eftirspurn eftir þjónustu fyrirtækisins. Við fengum umtalsvert fleiri umsóknir en við höfðum gert ráð fyrir og um daginn kynntum við nokkra nýja starfsmenn úr þeim hópi. Okkur er það mikil ánægja að kynna síðustu tvo nýju meðlimi Lausnarfjölskyldunnar og lýkur þar með vali og ráðningarferli á nýjum liðsmönnum í þessari lotu. Heiða Hlín Matthíasdóttir lauk grunnnámi í sálfræði hér heima á Íslandi en meistaragráðuna sína tók í Maastricht háskóla í Hollandi með áherslu á viðtalstækni, minni, áföll og afleiðingar höfuðmeiðsla. Hún hefur mikla reynslu af vinnu með innflytjendum sem hafa áfallasögu og hefur einnig góða þekkingu á vanda sem er tilkominn vegna einkenna ADHD. Svanbjörg Andrea Halldórsdóttir er í grunninn hjúkrunarfræðingur og líkur 2 ára námi í Fjölskyldumeðferðafræði á meistarastigi frá Endurmenntun Háskóla Íslands vorið 2022. Svanhildur Andrea hefur víðtæka reynslu af því að vinna með fólki á öllum aldri, hún hefur unnið mikið með öldruðum, bæði á hjúkrunarheimili og í heimahjúkrun, unnið sem skólahjúkrunarfræðingur og einnig hefur hún mikla reynslu af því að vinna með fólki sem er að takast á við áfengis- og vímuefnavanda. Svanbjörg Andrea hefur mikinn áhuga á heildrænni heilsu og þykir mikilvægt að huga bæði að andlegri- og líkamlegri heilsu. Hún hefur einnig sótt námskeið í núvitund, hugleiðslu og Yoga. Við bjóðum þessar öflugu konur velkomna í hópinn.

Ný grein eftir Berglindi Hreinsdóttur

Á síðustu vikum hefur Lausninni borist mikill liðstyrkur í þremur frábærum samstarfsmönnum sem við kynnum nú stolt til leiks. Fyrsta ber að telja Berglindi Björk Hreinsdóttur en hún brennur fyrir því að vinna með fólki, veita stuðning og styrk svo einstaklingar nái að blómstra og nýta þá hæfni sem býr innra með hverjum og einum. Hún hefur langa reynslu sem stjórnandi og sem stjórnanda- og mannauðsráðgjafi. Í þeim störfum hefur hún öðlast mikla reynslu og skilning á mannlegri hegðun, samskiptum á vinnustöðum og því að vera stjórnandi og þær áskoranir sem þeim störfum fylgja. Að auki hefur hún sótt fjölmörg námskeið um samskipti á vinnustöðum. Á starfsstöð á Akureyri kemur Sigurbjörg Ósk Sigurðardóttir til liðs við okkur. Ó́sk hefur starfað í leikskóla í mörg ár og sinnir þar jógakennslu, listsköpun og hreyfingu með börnunum. Einnig starfar hún sem jógakennari fyrir fullorðna og sinnir eigin listsköpun í frístundum. Ósk hefur aðstoðað fólk með markþjálfun frá árinu 2016 og hefur brennandi áhuga á því að hjálpa fólki að gera lífið skemmtilegra og innihaldsríkara. Í markþjálfunarsamtali skapast rými til að hugsa um og koma orðum að hvað það er sem skiptir virkilega máli í lífi hvers einstaklings, skoða hvar eru tækifæri til vaxtar og hvaða leiðir eru færar til að ná þeim markmiðum sem stefnt er að. Þar er horft fram á veginn, einblínt á styrkleika einstaklingsins og hindranir lagðar til hliðar. Þá höfum við einnig fengið sálmeðferðarfræðinginn Heiðrúnu Smáradóttur til liðs við okkur en hún býr í BNA og er því eingögnu með fjarviðtöl eins og er. Hún er með B.A. gráðu í sálfræði frá Háskólanum á Akureyri og hefur einnig loking masters námi í sálmeðferðarfræði frá John F. Kennedy háskóla í Kaliforníu. Í því námi var lögð mikil áhersla á sambönd, fjölskyldurtengsl einstaklinga, klínískar viðtalsmeðferðir, fjölskyldu- og para ráðgjöf, barnasálfræði og fleira. Heiðrún hefur starfaði sem starfsnemi í sálmeðferðarfræði síðan Október 2019 þar sem hún starfaði í áfallateymi innan San Jose borgar í Kaliforníu. Þaðan fór Heiðrún að vinna með konum sem voru ýmist í eða að koma sér úr ofbeldissamböndum. Einnig vann hún þar með háskólanemum sem glímdu við ýmislegt en þá aðallega þunglyndi og kvíða. Við bjóðum þessar kjarnakonur innilega velkomnar í Lausnarfjölskylduna.