Að standa keikur og halda áfram
nóv. 18, 2021

Ný grein eftir Berglindi Hreinsdóttur

Rannsóknir hafa sýnt að eitt að því mikilvægasta í lífi okkar er byggja upp seiglu og þjálfa hana. Seigla eða þrautsegja er oftast skilgreind sem hæfni til þess að jafna sig eftir áföll, aðlagast breytingum og halda áfram þrátt fyrir mótlæti. Þetta er hæfni okkar til þess að standast það mótlæti sem lífið bíður upp á og koma til baka og vaxa þrátt fyrir niðursveiflur lífsins. Í lífinu stöndum við frammi fyrir margskonar mótlæti, persónuleg áföll, veikindi, ástvinamissi, einelti, fjárhagsleg áföll, atvinnumissi og fleira. Svo er það þessi sameiginlegi veruleiki okkar sem birtist okkur fréttunum og við erum að takast á við eins og nú, Covid-19 heimsfaraldurinn. Þetta sýnir að eitt að því mikilvægasta sem við þurfum að læra að takast á við og vinna með er krefjandi lífsreynsla. Með því að leggja áherslu á að seigluþjálfun þá getum við haft áhrif á og getum aðlagast þegar upp koma breytingar, mótlæti og áföll.


Að vera þrautseigur þýðir ekki að við upplifum ekki streitu, tilfinningalegt umrót eða vanlíðan. Sumir leggja að jöfnu seiglu og við andlega hörku en að vera þrautseigur lýsir freka þeirri hæfni okkar til að vinna okkur í gegnum tilfinningalegan sársauka og þjáningu. Eiginleikar eins og aðlögunarhæfni, sveigjanleiki og staðfesta eru einkenni þeirra sem hafa að bera seiglu og með þessum eiginleikum öðlumst við ákveðna hæfni til að breyta ákveðnum hugsunum og hegðunum okkar.

Það að þróa með sér og þjálfa seiglu getur verið flókið og er einstaklingsbundin vegferð, slík þjálfun felur í sér að vinna með innri styrk og ytri auðlindir því það að vera þrautseigur er ekki algild formúla og það er einstaklingsbundið hvernig við upplifun mótlæti í lífinu. Tvær manneskjur geta upplifað atburði eða það sem kemur fyrir þær á ólíkan hátt á, annar aðilinn getur sýnt skýr einkenni kvíða og þunglyndi á meðan hinn aðilinn sýnir engin einkenni við sama atburði. Það að byggja upp seiglu er sambland af mörgum þáttum og að vinna úr því mótlæti er ekki gert með því að fylgja einföldum aðgerðalista verkefna þar sem hlutirnir eru alltaf eins. Þættir sem hafa sýnt fram á að auka seiglu okkar er að vera í góðum samskiptum eða tengslum við fjölskyldu og vini, jákvætt sjálfsmat og góðir samskiptahættir. Þó við vinnum úr áföllum og mótlæti á mismunandi hátt þá eru ákveðnir þættir sem hjálpa til við að byggja upp seiglu og leiða til meiri aðlögunarhæfni og hæfni til að bregðast við þeim aðstæðum sem upp koma í lífinu.


Rannsóknir á seiglu sýna að mikilvægt er fyrir okkur að hafa stjórn á okkar nánasta umhverfi, hafa getu eða möguleika til þess að vernda okkur þegar við stöndum frammi fyrir áskorunum og álagi. Með öðrum orðum, seigla er ekki eitthvað sem við notum aðeins þegar við stöndum frammi fyrir miklu mótlæti heldur byggist seigla upp þegar við lendum í allskonar steituvaldandi aðstæðum reglulega og þegar þættir sem verja og vernda okkur eru þjálfaðir.


Þegar áföll dynja á okkur eða áskoranir þá mikilvægt að hafa að leiðarljósi fimm stoðir seiglu, sjálfsvitund, núvitund, umhyggja fyrir okkur sjálfum, jákvæð tengsl og tilgang. Með því að vinna að því að styrkja þessar fimm stoðir þjálfum við okkur í seiglu og verðum þar að leiðandi betur í stakk búin til að stjórna streitunni og hvernig við tökum á móti áskorunum sem verða í lífi okkar.


Fimm stoðir seiglu

Sjálfsvitund er það að hafa þekkingu á okkur sjálfum, styrkleikum, veikleikum, tilfinningum og hvötum okkar. Sjálfsvitund gerir okkur einnig kleift að skilja hvernig fólk í kringum okkar skynjar okkur. 
Núvitund er hæfni okkar til að vera fullkomlega til staðar hér og nú, meðvituð um hvar við erum og hvað við erum að gera.


Sjálfsumhyggja er þjálfun okkar í því sem viðheldur og bætir heilsu okkar. Það er undir okkur komið að iðka umhyggju í garð okkur sjálfs og hafa skýran ásetning í þeirri iðkun. 
Jákvæð tengsl er nákvæmlega eins það hljómar. Heilbrigð jákvæð tengsl við það fólk sem er í lífi okkar, sem styður, þykir vænt okkar og okkur þykir einnig vænt um. Tilgangur, hann hjálpar okkur að móta hugafar okkar og viðhorf til annarra og reynslu okkar. Það gerir okkur kleift að viðurkenna að við tilheyrum eða þjónum einhverju stærra en við sjálf. Við getum fundið tilgang með trú okkar, fjölskyldu, það að vera hluti af samfélagi eða samtökum.


En af hverju er seigla nauðsynleg fyrir okkur?

Seigla er það sem gefur okkur tilfinningalegan styrk til að takast á við áföll, mótlæti og erfiðleika. Þrautseigt fólk nýtir styrk sinnn og færni til að sigrast á þeim áskorunum sem lífið býður upp á og vinna úr þeim áföllum sem upp koma. Þrautseigt fólk upplifir streitu, áföll og erfiðar tilfinningar en það nýtir sér styrkleika sína og leitar sér aðstoðar hjá fagfólki eða sínu stuðningsneti til þess að sigrast á þeim áskorunum sem það lendir í. Seigla gerir þeim kleift að samþykkja og aðlaga sig að aðstæðum og halda áfram. Fólk sem skortir seiglu er líklegra til að finna fyrir hjálparleysi, upplifa aðstæður yfirþyrmandi og treysta á óheilbrigðar aðferðir við að takast á við mótlæti eins og að einangra sig eða sýna forðunarhegðun. Það sem gott er við seiglu er að það er hægt að læra og þjálfa sig í henni. Fólk getur byggt upp félagslegt stuðningsnet eða lært að endurskoða neikvæðar hugsanir. Það að byggja upp seiglu er ferli þar sem við þjálfum og endurskoðum hugsanamynstur og lærum að nýta nálgun sem vinnur með styrkleika okkar til þess að vinna með þær sem hindranir og áskoranir sem lífið bíður okkur upp á. Það er gagnlegt að hugsa um seiglu sem ferli og eftirfarandi þættir geta hjálpað til við að byggja upp seiglu með tímanum.


Auka sjálfsvitund, að skilja hvernig við bregðumst venjulega við streitu og mótlæti er fyrsta skrefið í átt að því að læra aðferðir sem eykur aðlögunarhæfni okkar. Sjálfsvitund felur einnig í sér að skilja styrkleika okkar og þekkja veikleika okkar.  Byggja upp færni til sjálfstjórnar, að vera einbeittur þrátt fyrir streitu og mótlæti er mikilvægt en ekki auðvelt. Að læra aðferðir til þess að draga úr streitu eins og læra öndunaræfingar og núvitundarþjálfun geta hjálpað okkur að stjórna tilfinningum, hugsunum og hegðun okkar.  Að læra hæfni til að aðlagast eða þjálfa færni til þess að takast á við krefjandi aðstæður. Mörg ráð eru til þess að takast á við streituvaldandi og krefjandi aðstæður eins og til dæmis greina og skrifa niður hugsanir, upplifanir og líðan okkar, endurskipuleggja hugsanir, regluleg hreyfing, tengjast náttúrunni, umgangast fólk og vera í góðum félagsskap, bæta svefnrútínuna og borða hollan og næringaríkan mat.
Auka bjartsýni, fólk sem er bjartsýnt hefur tilhneigingu til að vera ærðulausara og einbeitir sér frekar að því sem það getur gert þegar það stendur frammi fyrir áskorun. Það að greina frekar jákvæðar lausnir á vandamálum sem við getum fundið og einblína á þær hjálpar og eykur seiglu.
Efla tengslanetið, tengslanetið eða það stuðningskerfi sem er í kringum okkur gegnir mikilvægu hlutverki í seiglu. Efldu núverandi félagslegu tengsl þín og finndu tækifæri til að byggja upp ný tengsl.

Leggjum áherslu á að byggja upp seiglu og þjálfum okkur í þeim þáttum sem eykur seiglu okkar því það er eitt að því mikilvægasta sem við gerum á lífsævinni.

A picture of a person walking in the fog with the words loneliness written on it

Loneliness

Eftir Claudia Andrea Molina • 26 Mar, 2024
"We have never been so connected, we have never felt so alone"

Szukanie winnego w sobie lub w bliskich

16 Jan, 2023
Co dzieje się gdy jesteśmy atakowani lub krytykowani przez bliskie dla nas osoby i dlaczego sami to robimy? Atakowanie to konkretne zachowania takie jak np. obwinianie, krytykowanie, formułowanie zarzutów, obarczanie odpowiedzialnością za swoje emocje/ problemy, czasem wykrzykiwanie braku satysfakcji itd. Jeśli dzieje się tak często w naszym dzieciństwie, najprawdopodobniej „poradzimy sobie” poprzez uznanie, że rzeczywiście to „ja robię coś nie tak, skoro moi rodzice tak mnie traktują”. Dziecko nie ma samo z siebie możliwości pełnego obronienia się, dlatego atakowanie może zostać uwewnętrznione i w późniejszym życiu możemy sami „się atakować” lub mieć tendencję do krytykowania innych. Wiele osób, które tego doświadczyły w dzieciństwie jest bardzo krytycznych wobec siebie przy najmniejszych problemach życiowych, porażkach dnia codziennego. Takie osoby wchodzą w kolejne etapy życia, spodziewając się kolejnych tego typu doświadczeń, mogą więc biernie reagować, gdy bliscy ich ranią, albo same ranią krytyką lub obwinianiem. Problem obwiniania czasem łatwiej zobaczyć jeśli jesteśmy w związku i te zachowania są powtarzalne/mają charakter tendencyjny ze strony jednego bądź obojga partnerów. Według dr Sue Johnson kiedy partnerzy pozostają w cierpieniu, para może zacząć „radzić sobie” z problemami poprzez stworzenie specyficznego wzorca interakcji, który sam w sobie jest destrukcyjny i sprawia, że partnerzy oddalają się od siebie. Jednym z takich wzorców jest „szukanie winnego”- im więcej jeden partner obwinia, tym bardziej drugi kontratakuje/obwinia lub się wycofuje. Mimo, iż wszyscy czasami wpadamy w takie pułapki, to jeśli czujemy się w relacji bezpiecznie, jesteśmy w stanie z niej wyjść, dać sobie nawzajem, to czego potrzebujemy, naprawić szkody i być dla siebie wsparciem. Jeśli natomiast w takim wzorcu utkniemy, konsekwencje bywają porażające. W relacji ze sobą dominują wtedy takie zjawiska jak niska samoocena, nadmiarowe napięcie, wrogość (często na siebie), frustracja, poczucie winy, wstyd, rozczarowanie, a nawet poczucie krzywdy i zagrożenia. Jeśli problem ten dotyczy pary, konsekwentny brak satysfakcji w związku, coraz słabsza zdolność do konstruktywnego komunikowania się ze sobą, wrogie oddalenie od siebie oraz cierpienie obu stron może nawet doprowadzić do rozpadu relacji. Co ważne, często obie strony gorzej myślą o sobie – zaczynają z czasem widzieć siebie jak „potwora, który chce za dużo” lub jako ”kogoś niewystarczającego” a nawet obraz siebie w obszarze męskości/kobiecości może ulec degradacji. Dlaczego obwinianie staje się pułapką, z której tak trudno wyjść? W wyjaśnieniu tego zjawiska na pomoc przychodzi nam nowoczesna teoria więzi. Otóż badania nad więzią pokazują, że nasz styl przywiązania wpływa na wybierane sposobów radzenia sobie z problemami. Spory procent z nas w obliczu poważnych problemów, doświadcza zalewu emocji, które popychają do działania. Osobom takim wydaje się, że „motywują” siebie lub drugą stronę do zmiany. Obwinianie/atakowanie oczywiście służy też do rozładowania trudnego do wytrzymania napięcia ale przede wszystkim jest protestem przeciwko pogorszeniu relacji. Tak więc trudno przestać robić to, skoro nadal zależy nam na naprawianiu relacji. Z drugiej strony, niektórzy z nas w obliczu problemów mają tendencję do dystansowania się do własnych doświadczeń, „chłodzenia” emocji lub odsuwania się od bliskiej osoby, jeśli problem jest relacyjny. Gdy taka osoba jest obwiniana przez partnera, ma tendencję do minimalizowania konfliktu, „tworzenia muru”, jednocześnie przeżywając bezradność i rozczarowanie. Ten nieświadomy sposób radzenia sobie ma na celu zarówno uspokajanie siebie jak i utrzymanie relacji. Tak więc trudno zachować się inaczej w obliczy krytyki/obwiniania, jeśli chcemy relacje zachować. Ten sposób w rzeczywistości dużo „kosztuje” emocjonalnie i oczywiście nie pomaga relacji, a napięcie musi często być rozładowane na zewnątrz (alkohol, media społecznościowe itd.) Wiele elementów pracy nad sobą może pomóc w wydobywaniu się z pułapki atakowania (się), takich jak np. praca nad regulacją emocjonalną, uczenie się samouspokajania, stawiania granic, ćwiczenie asertywnej komunikacji własnego zdania/potrzeb, wyrażania niezadowolenia bez obwiniania. Pierwszym krokiem jest jednak samoobserwacja destrukcyjnych wzorców w relacji ze sobą i/lub w relacjach z innymi, a następnie próba ich zrozumienia i poszukiwanie nowych wzorców, które mogłyby je zastąpić. Na koniec, pamiętajmy, że to szukanie winnego jest Twoim wrogiem i wrogiem Twoich relacji z innymi. Wieslaw Kaminski

Looking for the bad guy in yourself or in your loved one

16 Jan, 2023
What happens when we are verbally attacked or criticized by those close to us, and why do we do it ourselves? Attacking may come in many forms, such as criticizing, making allegations, blaming others for your emotions/problems etc. If we experience it in our childhood, we will likely "handle it" by recognizing that it is indeed "me" being defective and doing something wrong if my parents treat me like that." The child does not have the ability to fully protect itself, so the attack will likely be internalized and later in life we ​​may devalue ourselves or have a tendency to mistreat others. Many people who experienced this in childhood are very critical of themselves with the smallest life issues and everyday failures. Such people enter the subsequent stages of life vulnerable to similar experience, so they may react passively when loved ones hurt them, or paradoxically, they hurt others with criticism or blaming. The problem of blaming is sometimes easier to notice if we are in a relationship and these behaviours are repetitive on the part of one or both partners. According to Dr Sue Johnson, when partners remain in distress, a couple can begin to "manage" their issues by creating a specific pattern of interaction that is itself destructive and causes partners to distance themselves from each other. One of those patterns is "find the bad guy" - the more one partner blames, the more the other counters or goes numb. Although we all fall into such traps sometimes, if we feel secure in the relationship, we are able to get out of it, repair the damage and meet each other’s needs. However, if we get stuck in the pattern, the consequences can be devastating. The relation with self is then dominated by low self-esteem, excessive tension, anger (often at oneself), frustration, guilt, shame, disappointment. If the problem is relational, the resulting dissatisfaction in the relationship, the increasing inability to communicate constructively with each other, growing distance from each other, and the suffering of both can even lead to the relationship breakup. Importantly enough, over time both partners begin to perceive themselves more negatively, as being “not enough" or "too needy" to the extent that the self-image in terms of ​​masculinity/femininity can be degraded. Why does blaming become a trap that is so hard to get out of? In explaining this phenomenon, the modern theory of attachment comes to our aid. Well, research on attachment shows that our attachment style affects the ways we choose to deal with problems. A large number of adults, when faced with serious problems, experience a flood of emotions that push them to action. Such people seem to "motivate" themselves or the other party to change. Blaming/attacking, of course, also serves to relieve unbearable tension, but above all it is a protest against the deterioration of the relationship. In other words, it's hard to stop doing that when we still want to fix the relationship. On the other hand, other people, when faced with problems, tend to distance themselves from their own experience by "cooling down" emotions or to distance themselves from a loved one if the problem is relational. When such a person is blamed by a partner, they tend to minimize the conflict, "creating a wall", while experiencing helplessness and disappointment on the inside. This unconscious way of coping is intended to both soothe oneself and maintain the relationship. So it's hard to behave differently in the face of criticism/blame if we want to preserve the relationship even though this way can be emotionally draining and obviously doesn't help the relationship while the tension is often vented externally (alcohol, social media, etc.)  Many elements of self-work can help in getting out of the trap of attacking (oneself), such as working on emotional regulation, learning to self-soothe, set boundaries, complain without blaming, practicing assertive communication of one's own needs, etc. The first step, however, is tracking and recognizing destructive patterns in relation with oneself and/or in relation with others before looking for new ways to replace the old ones. Above all, blaming/attacking is “the bad guy”, not you and not your partner. Wieslaw Kaminski

Gildi tengsl

13 Oct, 2022
Í þessum þætti ætlum við að ræða um tengsl og ávinning þess að eiga í góðum tengslum við fólk sem að marga ef ekki að allra mati er lífsnauðsynlegur þáttur til að öðlast hamingju. Endilega deilið þessu fyrir okkur! Hérna er meira um píramýda Maslow https://www.simplypsychology.org/maslow.html

Gildi sjálfsmynd

13 Oct, 2022
Í þessum þætti tölum við um gildi Sjálfsmyndar. Hversu mikilvægt það er að eiga heilbrigða og sterka sjálfsmynd og ávinninginn af því að stuðla að heilbrigðri sjálfsmynd. Við vonum að þið njótið vel og þökkum kærlega fyrir hlustunina.

Gildi taumhalds

13 Oct, 2022
í þessum þætti tölum við aðeins um að hafa stjórn á orðum okkar. Það sem við segjum getur haft ótrúlega sterk og mikil áhrif á fólk í kringum okkur. Annað hvort slæm eða góð. Taumhald er þjálfun sem fæst með stöðugri og samviskulegri ástundun. Við höfum getuna til að skapa góðar jafnt sem slæmar aðstæður með kraftinum sem liggur í orðum okkar. Gættu þess því hvaða orð líða af vörum þínum: Framtíð þín veltur á því!
Hlaða fleiri greinum
Share by: